Behandeling: Er zijn drie behandelingsmogelijkheden: met een zalf, een injectie (botox) of een operatie.
Anus kloofje (anale fissuur)
Anus kloofje
Een anale fissuur is een pijnlijk scheurtje in het slijmvlies van de anus (ook wel anuskloof genoemd) en wordt vaak veroorzaakt door harde ontlasting en/of overmatig persen.
Soms is het vanaf de buitenkant niet zichtbaar. Als de fissuur langer bestaat, is er vaak een goedaardige aangroeiing (wild vlees) van het slijmvlies zichtbaar en/of voelbaar. Dit kan men onterechte voor een aambei aanzien.
Een anale fissuur gaat gepaard met hevige, scherpe en/of branderige pijn tijdens de ontlasting die soms wel uren kan aanhouden. Daarnaast is er vaak ook sprake van helder bloedverlies bij het afvegen.
Soms kan een anale fissuur vanzelf genezen, maar soms zorgt de hevige pijn voor continue verkramping van de kringspier (de sluitspier van de anus). Dit gebeurt door een reflex waar u zelf geen controle over heeft. De verkramping zorgt voor moeizame ontlasting en voor een verminderde doorbloeding van het slijmvlies waardoor de fissuur slechter kan genezen. U belandt dus als het ware in een vicieuze cirkel waarbij de pijn in stand wordt gehouden en een grote rol gaat spelen in uw dagelijks leven. Bij sommige patiënten kan dit er zelfs toe leiden dat ze niet meer kunnen slapen van de pijn of dat zij hun dagelijks werk niet meer kunnen uitvoeren.
Kosten en vergoeding
Deze behandeling wordt vergoed door uw zorgverzekeraar.
Indien de zorgverzekeraar niet het volledige vergoed, schelden wij het restbedrag (eigen bijdrage) kwijt.
LET OP: u betaalt wel altijd uw eigen risico aan uw zorgverzekeraar, dit is het zelfde als wanneer u deze behandeling in het ziekenhuis zou ondergaan
Kijk ook eens naar onze patiëntenfolder waar al onze behandelingen op het gebied van anale klachten (proctologie) uitgebreid staan beschreven.
Consult
Voordat we uw anale klachten kunnen behandelen, is het belangrijk om de onderliggende oorzaak van het probleem te onderzoeken.
Tijdens het eerste consult neemt de proctologisch chirurg de klacht met u door. Om de oorzaak te kunnen vaststellen wordt er (meestal) ook een inwendig onderzoek uitgevoerd met behulp van een proctoscoop. Dit is een klein kijkbuisje wat via de anus in het laagste gedeelte van de dikke darm (de endeldarm) wordt ingebracht. Het kijkbuisonderzoek onderzoek, ook wel proctoscopie genoemd, duurt ongeveer 10 minuten en doet meestal geen pijn.
Omdat het in een normale spreekkamer vaak lastig is om de anus goed te onderzoeken vindt het onderzoek plaatst op onze poliklinische operatiekamer. Tijdens het onderzoek moet u op uw (linker) zij liggen met de knieën zo hoog mogelijk opgetrokken (foetushouding). Afhankelijk van de bevindingen kan er dan ook direct een behandeling plaatsvinden.
Goed om te weten:
Gezien de pijnklachten is een proctoscopie bij patiënten met een anale fissuur in eerste instantie vaak niet mogelijk. Gelukkig is dit kijkbuisonderzoek ook niet (altijd) nodig om deze diagnose te stellen. Als dit onderzoek toch van belang is, dan kan dit (met uw goedvinden) uitgevoerd worden met een kijkbuisje dat smaller is dan gebruikelijk of wordt de proctoscopie pas uitgevoerd nadat de fissuur genezen is.
Behandeling anale fissuur
De chirurg onderzoekt of de fissuur nog enigszins doorbloed is (roze bodem) of niet (bleke/ witte bodem, soms met aangroei van wild vlees). Afhankelijk van de bevindingen zijn drie soorten behandelingen mogelijk:
- Behandeling met een zalfje
- Behandeling met een injectie (botox)
- Behandeling met een operatie
In het vervolg van deze paragraaf leggen wij u uit wat elke behandeling inhoudt en wanneer deze kan worden toegepast.
Behandeling met een zalfje:
Als de fissuur nog enigszins doorbloed is, is behandeling met Diltiazem-zalf vaak de eerste keus. Deze zalf heeft een bloedvat verwijdende werking waardoor de doorbloeding van het slijmvlies van de anus verbetert en de fissuur de kans krijgt om te genezen. Ook heeft het een iets verslappende werking op de verkramping van de inwendige sluitspier Dit draagt ook bij aan de genezing en is prettig bij het inbrengen van de zalf aangezien u deze zalf 2x per dag in de anus moet smeren.
U moet de zalf minimaal 6 weken gebruiken, vaak heeft u na enkele weken al minder klachten, maar de fissuur is dan nog niet helemaal genezen. Daarom is het ook belangrijk dat u door blijft smeren. Als u baat heeft bij deze behandeling, gaat u ook na deze zes weken nog door met de behandeling. Na 12 weken controleert de chirurg of de fissuur goed is genezen. Tijdens deze controle afspraak vindt er dan vaak wel nog een proctoscopie plaats.
Behandeling met een injectie
Als de fissuur niet goed doorbloed is en/of u geen baat heeft bij de zalf, wordt vaak gekozen voor behandeling met een botox injectie in de inwendige sluitspier. Botox verlamt spiervezels, waardoor de verhoogde spanning van de sluitspier opgeheven wordt. De bloedvoorziening zal daardoor verbeteren en de fissuur kan op deze manier genezen. Tijdens de behandeling geeft de arts met behulp van een dun naaldje 2 injecties in de inwendige sluitspier. Hiervoor is meestal geen lokale verdoving of roesje nodig.
De botox werkt ongeveer 3 maanden, daarna zal uw arts controleren of de fissuur genezen is. Dit is bij ongeveer 8 op de 10 patiënten het geval. Zo nodig kan de botox behandeling na 3 maanden worden herhaald.
De kringspier verlamming die door botox ontstaat is een tijdelijke verlamming. Bovendien wordt de injectie alleen in de inwendige sluitspier gegeven, niet in de uitwendige sluitspier. U wordt dus NIET incontinent. Wel kan het na de behandeling zo zijn dat u meer winden moet laten of soms wat (bruin) vocht of strepen in de onderbroek heeft. Dit gaat altijd vanzelf weer over.
Behandeling met een operatie
In sommige gevallen helpt de botox behandeling niet. Dan kan de fissuur met behulp van een operatie worden behandeld. Bij de operatie wordt de fissuur schoongemaakt en wordt zo nodig het overmatige littekenweefsel (wild vlees) verwijderd wat de genezing in deze gevallen vaak tegenhoudt. Tijdens de operatie wordt ook (opnieuw) botox in de inwendige sluitspier gespoten. Voor deze operatie is wel een roesje of zelfs algehele narcose nodig. Deze behandeling wordt dan ook nooit tijdens uw eerste bezoek uitgevoerd.
Complicaties: anale fissuur
Een behandeling voor een anale fissuur verloopt verreweg in de meeste gevallen zonder vervelende complicaties. Na een botox injectie en/of operatie bestaat er een heel klein risico op een nabloeding of infectie.
Wel kunnen er afhankelijk van het type behandeling tijdelijk bijwerkingen optreden:
Bijwerkingen door behandeling met een zalfje:
- Een zeldzame bijwerking van deze zalf is hoofdpijn en/of duizeligheid, dit is meestal van voorbijgaande aard. Als dat niet het geval is neem dan contact op met uw arts.
Bijwerkingen door behandeling met botox:
- De kringspier verlamming die door botox ontstaat is een tijdelijke verlamming. Bovendien wordt de injectie alleen in de inwendige sluitspier gegeven, niet in de uitwendige sluitspier. U wordt dus NIET incontinent. Wel kan het na de behandeling zo zijn dat u meer winden moet laten of soms wat (bruin) vocht of strepen in de onderbroek heeft. Dit gaat altijd vanzelf weer over
Neem contact op met een arts als…
- u koorts krijgt (meer dan 38,5 °C).
- er sprake is van ernstige zwelling en/of roodheid van de anus.
- Er sprake is van aanhoudend bloeden.
Resultaat operatie anale fissuur
- Voor elke behandeling van een anale fissuur geldt dat de ingestelde behandeling niet direct tot vermindering van de (pijn)klachten leidt. In de meeste gevallen duurt het enkele dagen tot weken voordat de pijn minder wordt.
- Als de behandeling aanslaat geneest de fissuur meestal volledig binnen 6-12 weken.
- Voor een goed effect van de ingestelde behandeling (en om nieuwe fissuren in de toekomst te voorkomen) is het van belang dat u de ontlasting soepel houdt. U krijgt hierover adviezen en zo nodig medicijnen van uw arts
FAQ – Anale fissuur
Hier hebben we veelgestelde vragen over een anale fissuur voor je verzameld.
Wat is een anale fissuur?
Een anale fissuur (ook wel fissura ani of anuskloof genoemd) is een klein scheurtje in het slijmvlies bij de uitgang van de anus. Meestal zit dit scheurtje aan de rugzijde van de anus en een enkele keer aan de voorkant, dus richting uw vagina of scrotum. Zo’n scheurtje ofwel fissuur geneest moeizaam omdat dit gebied een slechte doorbloeding heeft. Het kan het zijn dat het heel langzaam of helemaal niet geneest. Dit wordt veroorzaakt door een te hoge spanning van de kringspier.
Wat zijn de oorzaken van een anale fissuur?
Een fissuur kan diverse oorzaken hebben:
- Een anaal scheurtje ontstaat meestal als gevolg van verstopping en/of een te harde ontlasting.
- In tegenstelling tot verstopping kan ook diarree – waarbij je heel vaak moet vegen – juist leiden tot een scheurtje
- Anaal seksueel contact kan een fissuur veroorzaken.
Wat zijn de meest voorkomende klachten bij een anale fissuur?
Dit zijn de meest voorkomende klachten bij een anale fissuur:
- Scherpe en/of branderige pijnklachten tijdens en na de ontlasting
- Bloedverlies, met name bij het afvegen.
Kan ik zelf iets doen om de pijn van de fissuur te verminderen?
Wanneer u na de ontlasting een lauw zitbad neemt, kan de sluitspier zich beter ontspannen en neemt de pijn af. Volg de adviezen over de pijnstilling goed op. Bij pijn start u met 4 keer per dag 2 tabletten paracetamol van 500mg.
Neem de tabletten op vaste tijden, zodat u een spiegel in het bloed opbouwt. Indien u nog steeds pijn heeft kunt u ibuprofen toevoegen. U kunt de medicijnen gewoon bij een drogist halen en de instructies in de bijsluiter volgen.
Hoe verloopt het herstel na een fissuurbehandeling?
Indien er wordt gestart met het gebruik van de zalf kijken we samen met u na 6-8 weken welk resultaat dit heeft opgeleverd. Wanneer de klachten nog onverminderd aanwezig zijn gaan we, ook in overleg met u, over tot een ingreep waarbij er een botoxinjectie in de kringspier wordt gegeven, soms in combinatie met een operatie waarbij de fissuur wordt schoongemaakt. . Het herstel van een dergelijke ingreep verschilt per patiënt maar binnen een aantal dagen worden de klachten al snel minder en na een aantal weken zal het scheurtje hoogstwaarschijnlijk dicht zijn.
Hoe verloopt een botoxbehandeling voor een anale fissuur?
De botox wordt middels 2 kleine injecties in de inwendige kringspier gespoten. Deze ingreep vindt plaats op onze poliklinische operatiekamer en duurt ongeveer 15-20 minuten. Voor de ingreep is meestal geen lokale verdoving of roesje nodig.
Hoe lang duurt de fissuuroperatie?
De operatie zelf duurt gemiddeld 20-30 minuten. Omdat een dergelijke operatie met een roesje of onder narcose plaatsvindt zal u in totaal ongeveer 3 uur in onze kliniek aanwezig zijn.
Wanneer een arts contacteren ?
Bloed bij de ontlasting, zeker in combinatie met anale pijn kan een teken zijn dat u een anale fissuur heeft. Bloedverlies uit de anus kan echter ook komen door een ontsteking, een poliep of een tumor in jouw darm. Ga daarom altijd naar de huisarts bij bloed in de ontlasting. De huisarts kan u zo nodig doorverwijzen voor behandeling van een eventuele fissuur en/of vaststellen of verder onderzoek nodig is om andere aandoeningen uit te sluiten. Ga ook naar de huisarts als de pijn te erg wordt.
Andere vragen?
Hebt u vragen die hier en in onze informatiefolder niet vermeld zijn? U bent welkom om contact met ons op te nemen over dit.
